หากเรารู้สึกว่าการแก้ไขและปรับพฤติกรรมด้วยตัวเองไม่สามารถทำให้อาการความจำไม่ดี ขี้ลืม สมาธิสั้นดีขึ้นได้ ก็แนะนำปรึกษาแพทย์เฉพาะทางอย่างจิตแพทย์ดูค่ะ ปรึกษาและเข้ารับการรักษากับจิตแพทย์อย่างต่อเนื่อง: เพื่อทำการประเมิน วินิจฉัย และให้การรักษาอย่างถูกต้องต่อไป รับประทานยาตามคำสั่งแพทย์: ถ้าหากมีผลกระทบจากอาการมากจนเป็นผลเสียกับการทำงาน ความสัมพันธ์ และการเข้าสังคม อาจต้องรับประทานยา ซึ่งกลุ่มยาที่ใช้รักษาโรคสมาธิสั้นในประเทศไทย ได้แก่ เมทิลเฟนิเดต (Methlyphenidate), และอะโทม็อกซีทีน (Atomoxetine) ปรึกษาและรับการรักษาที่ไหนได้บ้าง? รพ. สมิติเวช Line@ ได้ที่ ID: @samitivejthonburi รพ. พญาไท โทร 1772 รพ. วิภาวดี โทร 02-561-1111 รพ. มนารมย์ โทร 02-725-9595 รพ. กรุงเทพ โทร 02-310-3000
กรมสุขภาพจิตเผย "โรคสมาธิสั้น" พบในผู้ใหญ่ได้ ไม่เฉพาะเด็ก ย้ำรักษาให้เร็ว ลดอุบัติเหตุ ใช้ชีวิตร่วมกับผู้อื่นได้ แนะ 9 วิธีปรับเปลี่ยนพฤติกรรม ฝึกอารมณ์ตนเอง ไม่ดีใจหรือเสียใจเร็วเกินไป รู้จักสังเกตอารมณ์ของผู้อื่น รู้จักรอคอย รับฟัง เอาใจเขามาใส่ใจเรา เพื่อลดปัญหาการอยู่ร่วมกับผู้อื่น ลดพฤติกรรมใจร้อนหุนหันพลันแล่น น. ต. นพ. บุญเรือง ไตรเรืองวรวัฒน์ อธิบดีกรมสุขภาพจิต กระทรวงสาธารณสุข (สธ. )
หลายครั้งที่พ่อแม่อาจมีความลำบากในการดูแลเด็กสมาธิสั้น โดยเฉพาะอย่างยิ่งการฝึกระเบียบวินัย ดังนั้นเรามาดูวิธีการดูแลเด็กกลุ่มนี้ และอาจยังปรับใช้สำหรับเด็กทั่วไปซึ่งอาจไม่ได้เป็นโรคสมาธิสั้นร่วมด้วยได้ครับ 1. ตั้งนาฬิกา-ตั้งเวลา: ลองใช้นาฬิกาเตือนตามเวลาที่เป็นจริง เช่น เตือนเมื่อถึงเวลาทำงาน เตือนเมื่อหมดเวลาเล่น หรือไม่ก็หานาฬิกาเรือนโตๆ มาให้เด็กเห็นได้ชัดๆ จะช่วยเด็กให้กะประมาณเวลาได้ดีขึ้น 2. ชมแบบปืนไว: หัดเป็นคนพูดชมสั้นๆ หรือตบไหล่ตบหลังทำนองชื่นชมเด็กทันทีที่เด็กเขาปฏิบัติตัวตามที่เราคาดหวัง ยิ่งเร็วยิ่งทำให้เด็กภูมิใจอยากทำอีก หัดเป็นเสือปืนไวครับ 3. ชม ชม และชม: ทำให้เด็กซนสมาธิสั้นเหล่านี้รู้ให้ได้ว่า อะไรที่เราอยากให้เป็น โดยการชมเด็กเหล่านี้ ต้องการคำชมบ่อยกว่าเด็กทั่วไป เพื่อช่วยนำเขาให้ประพฤติถูกทางไปเรื่อยๆ จนทำงานได้ผลสำเร็จ หน้าที่ของพ่อแม่คือ ชมเชยเขาเมื่อทำถูกทางแล้วนั่นเอง 4. ทำตัวเป็นเครื่องจักรจ่ายรางวัลง่ายๆ: เด็กพวกนี้ต้องการรางวัลที่จับต้องได้มากกว่าคำชมลอยๆ แต่รางวัลก็จะต้องทำให้ดูสำคัญสำหรับเขา นั่นคือคุณเองก็ต้องเป็นคนสำคัญของเขาเช่นกัน ต้องหมั่นสร้างความสัมพันธ์ที่ดีเมื่ออยู่ด้วยกัน เมื่อได้รางวัลเล็กๆน้อยๆเขาจะดีใจและพยายามทำตัวดีขึ้น 5.
ซึ่งบางทีเมื่อเด็กพฤติกรรมที่ไม่ดีผู้ปกครองก็มักจะแสองออกด้วยการ ดุ ด่า ตำหนิ ตี เพราะคิดว่าเด็กที่สมาธิสั้นเป็นเด็กที่ไม่ตั้งใจ นิสัยไม่ดี 6. ซึ่งเราใม่ควรโทษเด็กแบบนั้นเพราะตอนนี้เขากำลังไม่สบายอยู่ ถ้าผู้ปกครองเข้าใจตรงจุดนี้ก็สามารถช่วยในเรื่องของการปรับพฤติกรรมของเด็ก และให้เด็กได้มีความรู้สึกว่าเขาทำได้ เขาทำสำเร็จ เพื่อเป็นการต้นทุนการปรับพฤติกรรมต่อไป โดยเริ่มจากเรื่องง่ายๆก่อน พอทำได้แล้วก็ชมเขาให้เขามีกำลังใจที่จะทำต่อไป วินัยเชิงบวกคือ เจตคติ (attiude) หมายถึง ท่าทีหรือความรู้สึกนึกคิด ความชอบความชังของบุคคลต่อสิ่งไดสิ่งหนึ่ง วิธีจัดการอาการสมาธิสั้นในวัยผู้ใหญ่ 1. ฝึกการสนในในสิ่งไดสิ่งหนึ่งโดยการกำหนดระยะเวลา 2. ใช้ดนตรีบำบัด 3. ฝึกคิด จินตนาการ 4.
การวินิจฉัยโรคสมาธิสั้น สามารถทำได้โดยการซักประวัติจากพ่อแม่และครูที่โรงเรียน โดยเกณฑ์ที่วัดว่าเด็กมีโรคสมาธิสั้น ได้แก่ มีอาการขาดสมาธิหรืออยู่ไม่นิ่ง-หุนหันพลันแล่นก่อนอายุ 7 ปี ติดต่อกันอย่างน้อย 6 เดือน มีอาการอย่างน้อยใน 2 สถานการณ์ขึ้นไป เช่น มีอาการทั้งที่บ้านและที่โรงเรียน อาการต้องส่งผลกระทบต่อการใช้ชีวิตประจำวันอย่างรุนแรง และอาการต้องไม่เข้ากับโรคทางจิตเวชอื่นๆ โดยทั่วไปแล้ว ผู้ป่วยโรคสมาธิสั้นสามารถแบ่งได้เป็น 3 กลุ่มตามลักษณะอาการเด่น ได้แก่ ชนิดขาดสมาธิ ชนิดซน-หุนหันพลันแล่น และชนิดผสม เด็กสมาธิสั้น รักษาให้หายขาดได้หรือไม่ และควรมีวิธีการดูแลอย่างไร?
ส่วนผู้ใหญ่ที่มีอาการสมาธิสั้นนั้นก็มีเหมือนกัน สังเกตได้ว่าจะเป็นคนที่มีความสนใจอะไรน้อยเกินไป ซึ่งอาจขาดความสนใจบางส่วนหรือทั้งหมดทำให้ขาดสมาธิในการทำงาน โดยเฉพาะงานที่ต้องทำเป็นประจำ เขาจะรู้สึกเบื่อหน่ายและไม่สามารถอดทนที่จะรอคอย หรือทำงานที่ต้องใช้ระยะเวลานานๆ ได้ แล้วอะไรคือสาเหตุของสมาธิสั้น?
รู้จักสาเหตุ อาการ ของเด็กสมาธิสั้น ความผิดปกติที่เกิดจากพันธุกรรมและสิ่งแวดล้อม สมาธิสั้นไม่สามารถรักษาให้หายขาด แต่มีแนวทางปฏิบัติซึ่งทำให้เด็กอยู่ร่วมกับคนอื่นๆ ได้ เผยแพร่ครั้งแรก 20 พ. ค. 2019 อัปเดตล่าสุด 17 พ. ย. 2020 ตรวจสอบความถูกต้อง 10 พ. 2019 เวลาอ่านประมาณ 5 นาที เด็กสมาธิสั้น หรือเด็กที่มีอาการซึ่งทางภาษาการแพทย์ว่า Attention deficit and hyperactivity disorder ( ADHD) เป็นกลุ่มอาการที่ประกอบด้วยความผิดปกติ 3 ด้าน ได้แก่ ขาดสมาธิ (attention deficit) หุนหันพลันแล่น (impulsivity) และซน อยู่ไม่นิ่ง (hyperactivity) โดยความผิดปกติดังกล่าวมีสาเหตุมาจากความผิดปกติของสมองในส่วนที่ควบคุมอารมณ์ พฤติกรรม และการมีปฏิสัมพันธ์กับสังคม (social interaction) จากการศึกษาในประเทศไทยพบว่า เด็กวัยประถมมีโรคสมาธิสั้นประมาณ 5% ซึ่งเป็นตัวเลขที่ใกล้เคียงกับการศึกษาในเด็กจากประเทศอเมริกาและทั่วโลก เด็กสมาธิสั้น มีสาเหตุจากอะไร?
เด็กสมาธิสั้น รักษาได้! โมสาร์ท นักประพันธ์เพลงผู้ยิ่งใหญ่ โทมัส อัลวา เอดิสัน ผู้คิดค้นการทำงานของหลอดไฟที่ใช้กันในปัจจุบัน กระทั่ง อับบราฮัม ลินคอร์น ผู้ที่ยกเลิกระบบทาสในประเทศสหรัฐอเมริกาได้สำเร็จ ก็ล้วนมีประวัติว่าเป็นโรคสมาธิสั้นทั้งสิ้น สมาธิ คือ กระบวนการที่คนเรามีจุดสนใจ จดจ่อ และเอาใจใส่เฉพาะกับสิ่งใดสิ่งหนึ่ง ซึ่งอาจเลือกที่จะสนใจเป็นระยะเวลาสั้นๆ หรือเป็นระยะเวลานานๆ ก็ได้ตามความต้องการของคนๆ นั้น รวมถึงความสามารถที่จะเบนความสนใจจากสิ่งหนึ่งไปยังอีกสิ่งหนึ่งได้เมื่อเราต้องการ ความสนใจเกี่ยวข้องกับสมาธิอย่างไร?
ฝึกอารมณ์ตนเอง ไม่ดีใจหรือเสียใจเร็วเกินไป 2. รู้จักสังเกตอารมณ์ของผู้อื่น รู้จักรอคอย รับฟัง เอาใจเขามาใส่ใจเรา เพื่อลดปัญหาการอยู่ร่วมกับผู้อื่น 3. ลดพฤติกรรมใจร้อนหุนหันพลันแล่น เช่น ควรขับรถให้ช้าลง 4. จัดตารางเวลาในการทำงานและใช้ชีวิต มีการวางแผนไว้ล่วงหน้า 5. จัดวางสิ่งของเครื่องใช้ให้เป็นระเบียบเป็นที่เป็นทาง 6. ทำประโยชน์ให้แก่ตัวเองและผู้อื่น เพื่อสร้างความภาคภูมิใจ เสริมความมั่นใจ และความมีคุณค่าให้ตัวเอง 7. พักผ่อนนอนหลับให้เพียงพอ 8. รับประทานอาหารที่เหมาะสม หลีกเลี่ยงอาหารประเภทน้ำตาลและกาเฟอีน และ 9. ออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ ทั้งนี้ ผู้ที่เป็นโรคสมาธิสั้น หากได้รับการวินิจฉัยและรับการรักษาได้เร็วจะทำให้ใช้ชีวิตอยู่ในสังคมได้อย่างไม่ลำบาก ที่มา: คม ชัด ลึก ฉบับวันที่ 6 ธันวาคม พ. ศ. 2559
ปัจจัยทางชีวภาพ คือ เกิดจากพันธุกรรม 2. ปัจจัยทางร่างกาย เช่น การทำงานของสมอง การทำงานที่ผิดปกติของระบบสารสื่อประสาท 3. ปัจจัยจากสภาพแวดล้อม เช่น การเลี้ยงดูจากครอบครอบ โดยจะพบว่าการเลี้ยงดูที่ไม่ค่อยมีความสม่ำเสมอในเรื่องของการฝึก ระเบียบวินัย หรือการปรับพฤติกรรม แต่ถามว่าการเลี้ยงดูอย่างเดียวจะเป็นสาเหตุของโรคใหม อันนี้ก็คงจะไม่ใช่เพราะมีหลายปัจจัยที่จะไปกระตุ้น อาจจะเป็นปัจจัยไดปัจจัยหนึ่งไปกระตุ้น ทำให้อาการของเขานั้นชัดเจนมากขึ้นมากกว่า วิธีการรักษาอาการสมาธิสั้น 1. รับประทานยา ตามที่แพทย์สี่งเท่านั่น พาเด็กไปพบจิตแพทย์เด็กและวัยรุ่น เพื่อได้รับการประเมิน เพราะการวินิจฉัยจำเป็นจะต้องทราบประวัติจากหลายๆส่วน ทั้งจากผู้ปกครอง 2. โรงเรียน เมื่อวินิจฉัยแล้ว การรักษาที่ได้ผลดีที่สุด คือ การับประทานยา ซึ่งเป็นยาที่ช่วยเสริมในเรื่องของสมาธิ (ยาเสริมสมาธิ) โดยทั่วๆก็จะมีทั้งออกฤทธิ์สั้น และยาว 3. ยาจะช่วยให้คงสมาธิและยังลดความหุนหันพลันแล่น หรือการฝึกง่ายควบคุมตัวเองได้มากขึ้น 4. จิตบำบัด โดยการปรับการเลียงดูและปรับพฤติกรรมเชิงบวกอย่างสม่ำเสมอ โรคนี้เด็กจะมีปัญหาทางด้านพฤติกรรมข้างข้างมาก 5.